جهت یابی با ماه یکی از مهارت‌های کاربردی برای طبیعت گردانی است که در مواقع شب دست به پیمایش می زنند و به هر دلیلی نمی توانند از ابزار های دقیق تر و مدر برای جهت یابی در شب استفاده کنند.
با توجه به موقعیت ماه در آسمان، می‌توان جهت های جغرافیایی را به طور تقریبی تشخیص داد. در این مطلب کوتاه به بررسی روش‌های مختلف جهت یابی با ماه خواهیم پرداخت.
فازهای ماه و تاثیر آنها بر جهت یابی
فازهای مختلف ماه در طول ماه قمری تغییر می‌کنند و این تغییرات بر جهت‌یابی با ماه تأثیر مستقیم دارد. در شب‌های ماه کامل، ماه درست در شرق غروب و در غرب طلوع می‌کند. این اطلاعات می‌تواند به طبیعت‌گردان در تعیین جهت کمک کند. در دیگر فازها، مثل هلال اول یا آخر، ماه در نقاط دیگری از آسمان ظاهر می‌شود که این نیز در جهت یابی با ماه باید مدنظر قرار گیرد.
مطلب مفید دیگر: جهت یابی با ستاره ملاقه ای
جهت یابی با استفاده از موقعیت ماه (ماه کامل)
یکی از ساده ترین روش‌ها برای جهت یابی با ماه این است که توجه کنید ماه در کدام قسمت از آسمان قرار دارد. به عنوان یک قاعده کلی، اگر ماه در نیمه اول شب در آسمان ظاهر شود، به سمت غرب حرکت خواهد کرد، و اگر در نیمه دوم شب باشد، به سمت شرق حرکت می‌کند. با مشاهده موقعیت ماه در آسمان می توانید به طور تقریبی جهت شرق و غرب را تشخیص دهید و سپس سایر جهات جغرافیایی را نیز به دست آورید.
جهت یابی به کمک هلال ماه
در جهت یابی با ماه وقتی ماه به شکل هلال در آسمان دیده می‌شود، یک تکنیک دیگر نیز وجود دارد. خط فرضی بین دو سر هلال ماه را رسم کنید و امتداد این خط را به زمین متصل کنید. این نقطه حدوداً نشان دهنده جهت جنوب (در نیمکره شمالی) خواهد بود. با این روش ساده می توانید در شب های بدون ماه کامل نیز از موقعیت ماه برای جهت یابی استفاده کنید.
مطلب مفید دیگر: جهت یابی با ستاره بادبادکی
پیدا کردن جهت شرق و غرب با هلال ماه
می توانید برای جهت یابی با هلال ماه از برآمدگی هلال ماه در نیمه اول هر ماه جهت مغرب و در نیمه دوم هر ماه جهت مشرق را نشان می دهد. (با تشخیص نیمه اول یا دوم هر ماه از این روش می توان استفاده نمود.)
تذکر:
در صورتی که نتوانید نیمه اول و دوم هر ماه را تشخیص دهید می توانید سط خطی مستقیم دو سر هلال ماه را به هم وصل کرده و به طرف پایین ادامه دهید تا شکل P که نشان دهندۀ سمت مغرب و یا شکل ۹ که نشان دهنده سمت مشرق می باشد در نظرتان مجسم شود.
محدودیت‌های جهت یابی با ماه
اگرچه جهت یابی با ماه یکی از روش‌های نسبتا ساده و قابل اعتماد برای تشخیص جهت های جغرافیایی است، اما این روش نیز محدودیت‌هایی دارد. اولاً، در شب های ابری یا در محیط‌هایی با آلودگی نوری شدید، ممکن است دیدن ماه دشوار یا حتی غیرممکن باشد. همچنین، این روش نیاز به دقت و شناخت دقیق موقعیت ماه و فازهای آن دارد تا نتیجه‌گیری صحیحی انجام شود.
مطلب مفید دیگر: جهت یابی با خورشید
در انتها در مورد جهت یابی با ماه بدانید که…
توجه داشته باشید که تمام این روش ها تقریبی بوده و هرگز آنها را معیار تصمیم گیری قرار ندهید و همیشه نتایج چندین روش مختلف را با هم مقایسه و تطبیق دهید تا اشتباه را به حداقل برسانید. با شناخت فاز های ماه و استفاده از تکنیک‌های مختلف جهت یابی، می‌توان به راحتی از این روش در مواقع شب بهره برد. این تکنیک به ویژه در مواقعی که ستارگان در آسمان قابل مشاهده نیستند، می‌تواند بسیار کارآمد باشد.